Melonowiec właściwy (Carica papaya L.), nazywany przeważnie papają, czasami nieściśle drzewem melonowym – gatunek rośliny z rodziny melonowcowatych (Caricaceae). Pochodzi z Ameryki Południowej, Środkowej i południowych rejonów Ameryki Północnej (Meksyk, Floryda). Obecnie uprawiany w tropikach i subtropikach.
Papaja ma owalne lub gruszkowate jagody o długości do 45 cm i średnicy do 30 cm. Owoce kiedy są dojrzałe stają się miękkie i zmieniają kolor z zielonego na pomarańczowy lub ciemnożółty. Wnętrze owocu zawiera dużą ilość małych, kulistych i jadalnych nasion.
Papaja to owoc, którego smak i właściwości odżywcze pierwsi docenili Hiszpanie. To dzięki nim owoc ten rozprzestrzenił się z Meksyku (skąd prawdopodobnie pochodzi) na Amerykę Południową. W tych częściach świata lecznicze działanie papai do dzisiaj jest wykorzystywane w medycynie naturalnej, m.in. w celu leczenia wrzodów żołądka, infekcji dróg moczowych, a także czyraków czy kurzajek.
Czarne, okrągłe nasiona papai są jadalne, choć mają dość ostry smak. Jednak nie powinny po nie sięgać kobiety w ciąży, ponieważ podejrzewa się, że mogą one wywołać uszkodzenia płodu. Z kolei miąższ nie stanowi żadnego zagrożenia dla ciężarnych. Co więcej – ze względu na zawartość licznych witamin i składników mineralnych – jest jak najbardziej polecany w diecie przyszłych mam.
Jeden owoc, po usunięciu części niejadalnych, zawiera około 120 kcal, z czego większość to energia pochodząca z węglowodanów (30 g, w tym 18 g z cukrów). Pozostała część to białko – 2 g i śladowe ilości tłuszczu. Wśród substancji odżywczych znajdziemy witaminy, a w szczególności (witaminę C, A i kwas foliowy), minerały (potas, miedź i magnez), błonnik oraz inne związki aktywne – enzym papainę oraz wybrane flawonoidy.

Papaja – zastosowanie w kuchni
Papaja ma słodkawy, korzenny smak, który dobrze komponuje się z niektórymi produktami mlecznymi. Po zmiksowaniu z mlekiem czy jogurtem można otrzymać pożywny koktajl. Zmiksowana papaja może być podstawą deserów lodowych. Z kolei plasterki papai doskonale komponują się z każdą sałatką owocową.
Z papai można również przygotować pikantny sos salsa. Z uwagi na dużą zawartość pektyn, można z niej przyrządzać także dżemy, kompoty, syropy i soki. Warto wiedzieć, że papaina, enzym trawienny występujący w papai, jest często stosowany do zmiękczania mięs. Twarde mięso wystarczy namoczyć przez noc w soku z papai, by zmiękło. Z kolei nasiona papai smakiem przypominają ziarenka pieprzu. Można je wysuszyć, zmielić i stosować do przyprawiania sałatek oraz innych potraw.
Jak kupować
Należy wybierać papaję, która jest całkowicie lub prawie całkowicie żółta. Należy unikać owoców zielonych. Twarde i zielone owoce melonowca są niedojrzałe i nigdy nie dojrzeją we właściwy sposób.
Skórka papai powinna lekko uginać się pod naciskiem, ale w miejscu, gdzie rosła łodyga, nie powinna być miękka.
Nie należy kupować owoców papai obitych, pomarszczonych i pokrytych miękkimi plamami.
Nie do końca dojrzałe owoce należy przechowywać w temperaturze pokojowej, dopóki całe nie osiągną złotawej barwy.
Aby papaja dojrzała szybciej, można ją przechowywać w szarej papierowej torbie w temperaturze pokojowej, a następnie przełożyć do lodówki na maksimum 5 dni.